Arnold Turner, een 35-jarige leraar op een inrichting voor moeilijk opvoedbare jongens in de buurt van Londen, houdt zijn homoseksuele gevoelens voor de buitenwereld verborgen. Hij brengt zijn kerstvakantie door in de Marokkaanse havenstad Tanger, een poel van zonde en verderf, maar naar Arnold ondervindt zulks alleen voor wie de juiste adresjes weet te vinden. Ewing Baird is een rijke 50-jarige upper-class socialite van Amerikaans-Engelse komaf die zijn dagen slijt in Tanger met boottripjes, cocktailfeestjes en andere hedonistische genoegens. Ewing is een man die alle adresjes kent. Een barkeeper omschrijft hem treffend als “a hallmarked old queer living with a lot of riff-raff in a notorious homosexual’s paradise”.
Arnold en Ewing, die zich fysiek niet tot elkaar aangetrokken voelen, ontmoeten elkaar in een Engelse bar. Zodra Ewing precies door heeft waardoor Arnolds seksuele begeerte wordt opgewekt, begint hij een web van intriges rondom Arnold te spinnen. Het lokaas in dat web is de 14-jarige Marokkaanse jongenshoer Riffi. De naïeve Arnold vat een blinde liefde op voor Riffi en Ewing demonstreert keer op keer dat het alleen in zijn macht ligt om Arnold en Riffi gelukkig te maken. Zo weet Ewing Arnold precies daar te krijgen waar hij hem hebben wil, namelijk tot alles bereid om zijn idylle met Riffi te continueren.
Meer verklappen over de plot van Robin Maughams roman The wrong people (1970) zou elk leesplezier bederven. Hoewel dat leesplezier soms een wrang bijsmaakje heeft, want uiteindelijk gaat de roman over de binnenwereld van twee mannen die op wel erg jonge jongens vallen. Macht, manipulatie en de corrumperende gevolgen van machtsongelijkheid, zijn dan ook de centrale thema’s van The wrong people. Het hoeft evenmin te verbazen dat aan het eind van de roman alle hoofdpersonen met lege handen achterblijven. Ieder blijkt op de verkeerde persoon te hebben gewed. Niemand is iets opgeschoten. Of de hoofdpersonen sadder and wiser zijn geworden valt ernstig te betwijfelen. Arnold heeft op het laatste moment toch zijn geweten laten spreken maar is daarmee natuurlijk nog niet van zijn jongensgekte genezen. Ewing, zoveel wordt haarscherp duidelijk in het slothoofdstuk, is een onverbeterlijke recidivist.
Robin Maugham (1916-1981), een neefje van de veel bekendere William Somerset Maugham, is als schrijver in Nederland nooit doorgebroken. Hij schreef een oeuvre bij elkaar van ruim dertig romans, reisboeken en autobiografische boeken. Daarvan werden slechts drie romans in het Nederlands vertaald. Naast The wrong people, dat in 1972 verscheen onder de ironische titel Een beminnelijk gastheer, vonden ook The second window (1964, vertaald als De bekentenissen van Martin Yorke, 1970) en The green shade (1966, vertaald als Het compromis, 1972) hun weg naar een Nederlands lezerspubliek. Van deze drie romans heeft The wrong people / Een beminnelijk gastheer de meest gave psychologische plot. Maughams bekendste boek, de donkere novelle The servant (1947), is merkwaardig genoeg nooit in Nederlandse vertaling verschenen. Maugham werkte deze novelle zelf om tot een zeer succesvol toneelstuk en Harold Pinter maakte er een screenplay van dat in 1963 werd verfilmd door Joseph Losey.
De eerste aantekeningen voor de roman The wrong people dateren uit 1958. Toen Maugham het manuscript aan zijn oom Willie liet lezen zou deze hebben opgemerkt “They’ll murder you”, waarmee hij mogelijk niet alleen doelde op de reactie van de literaire kritiek en het literaire establishment maar ook op die van de duistere subcultuur die in het boek beschreven wordt. Het heeft er inderdaad veel van weg dat Engelse uitgevers hun handen niet hebben willen branden aan het boek en dat ook Maugham zo zijn twijfels had over wat de roman voor zijn reputatie zou betekenen. Oorspronkelijk verscheen The wrong people dan ook als adult novel in een goedkope Amerikaanse pocketreeks onder het pseudoniem David Griffin (1967). Pas in 1970 verscheen een herziene Engelse uitgave onder Maughams eigen naam. De filmrechten van The wrong people werden in 1971 gekocht door de Amerikaanse acteur Sal Mineo (Rebel without a cause) die met de verfilming van de roman zijn debuut als regisseur wilde maken. Mineo zette een filmproductiebedrijf op, gaf een schrijver opdracht om een script te vervaardigen en bezocht diverse locaties in Marokko. Begin 1973 liet de Marokkaanse overheid echter weten geen toestemming te verlenen voor verfilming van het script, waarmee aan dit project van Mineo een voortijdig einde kwam.
Robin Maugham leed aan wat vandaag de dag een bipolaire stoornis zou worden genoemd en had daarnaast een drankprobleem. Van dat laatste probleem draagt ook The wrong people de sporen. Ik heb in elk geval nog nooit een roman gelezen waar in een bestek van 200 pagina’s door de twee hoofdpersonen meer dan vijftien verschillende soorten alcoholische drank worden genuttigd.
© Peter Zwaal, 2014
