De 17-jarige Miku brengt met zijn ouders de zomer door in hun vakantiewoning op het Finse platteland. Miku staat wat afzijdig in het leven en zit niet erg lekker in zijn vel. Zijn dominante oudere broer Sebu probeert hem met meisjes op te schepen waar Miku zich niet echt tot voelt aangetrokken. Het huwelijk van zijn ouders is flink uitgeblust en zijn vader – type zwaar getatoëerde bodybuilder – lijdt aan narcolepsie waardoor hij op de meest onmogelijke tijdstippen in slaap valt. De zomerdagen zijn lang en Miku verveelt zich. Hij heeft geen telefoon meer want die is door zijn moeder afgepakt en weggegooid omdat ze boos is op Miku vanwege een uit de hand gelopen feestje. Eigenlijk is dat feestje door Miku’s broer georganiseerd maar die heeft tijdig zijn hielen gelicht waardoor Miku de schuld krijgt van de door feestgangers aangerichte ravage en achtergelaten viezigheid. Acteur Mikko Kaupilla geeft knap gestalte aan de eenzelvige en introverte Miku. Zonder veel tekst weet hij duidelijk te maken dat Miku een naïeve jongen is die het leven vooral op zich af laat komen en die hoegenaamd niet geïnteresseerd is in uiterlijk vertoon. De slungelachtige Miku loopt rond in rare boxershorts en kinderachtige t-shirts en je kunt je gemakkelijk voorstellen dat de figuren uit de science fictionreeks Transformers hem oneindig meer boeien dan mensen van vlees en bloed. Veelzeggend is ook wat Miku’s idee is van een relatie. Liefde is samen op één laptop binge watchen naar The Sopranos.
Maar dan verandert alles als Miku kennis maakt met de 19-jarige Elias (Valtteri Lehtinen) die met zijn alleenstaande moeder en oudere zus in een naburige vakantiewoning verblijft. Elias is veel volwassener, ervarener en wereldwijzer dan Miku. Hij geeft wel veel om zijn kleding en uiterlijk en straalt groot zelfbewustzijn en raffinement uit. Elias, die graag zijn zinnen wil verzetten, weet Miku te verleiden tot een seksuele relatie. De vraag die de toeschouwer vanaf dan bezig houdt is hoe dat voor de sociaal onhandige Miku zal uitpakken. Zal hij door Elias weer snel worden gedropt en in zijn schulp terugkruipen of zal er toch iets bij hem doorbreken dat wijst op volwassenwording en een meer zelfbewuste omgang met de wereld? De vraag stellen is hem beantwoorden maar ik wil dat doen zonder te veel van het verhaal prijs te geven. Want Pihalla (2017) van regisseur Nils-Erik Ekblom is een kleine film zonder veel plotontwikkeling en dialoog en met slechts een beperkt aantal karakters. Het is een film die het vooral van de opgeroepen karaktertekening en sfeer moet hebben en lang daarover uitweiden bederft het kijkplezier. Laat ik volstaan met op te merken dat uiteindelijk niets is wat het lijkt. Elias is welbeschouwd veel disfunctioneler dan Miku. Emotioneel gezien heeft Elias Miku eigenlijk meer nodig dan Miku hem.
Pihalla is het Finse woord voor buiten en dat moet in dit geval vooral worden opgevat als “naar buiten treden” en “uit de kast komen”. Uiteraard schemert in die titel ook door dat de handeling zich grotendeels buiten de stad en in de open lucht afspeelt. Oppervlakkig gezien lijkt Miku’s coming out de crux waar alles in de film om draait, maar eigenlijk reageert iedereen positief op Miku’s homoseksualiteit. Als Miku het zijn moeder vertelt blijkt die – om een reden die ik hier niet zal verklappen – juist enorm opgelucht dat Miku homo is. Pihalla is dan ook niet zozeer een coming out als wel een coming of age drama. In de Verenigde Staten en Groot-Brittannië is de film uitgebracht onder de dubbelzinnige titel Screwed. Die titel voelt niet helemaal goed, want hoewel Miku, eenmaal ingewijd in de geneugten van seks, daarvan zeker niet afkerig is blijft hij intuïtief aanvoelen dat intimiteit veel belangrijker is.
© Peter Zwaal, 2018
Voor meer informatie: https://www.imdb.com/title/tt6577814/?ref_=nv_sr_1
Bioscooptrailer: https://www.youtube.com/watch?v=gJv8LyOW4MI
Bespreking door Tim Isaac (19 juni 2017): https://www.biggaypictureshow.com/bgps/2017/06/screwed-frameline-festival-review-gay-summer-romance-gets-complicated-two-teen-boys/#more-61332
Interview met regisseur Nils-Erik Ekblom (26 september 2017): http://www.filminrevolt.org/interview-nils-erik-ekblom/